Tip II pnömosit yani Büyük alveolar hücre diğer adı ile Septal hücre tarafından salgılanan sürfaktanın esas bileşeni; Dipalmitoil fosfotidilkolin
Sürfaktan yapısı; %62 dipalmitoil fosfotidilkolin ( dipalmitoil lesitin), sfingomyelin-kolesterol, sürfaktanoprotein (A-B-C-D), kalsiyum, fosfotidilgliserol.
Pulmoner surfaktanın kompozisyonu
~%40 dipalmitoilfosfatidilkolin (DPPC)
~%40 diğer fosfolipidler (PC)
~%10 sürfaktan proteinleri ( SP-A , SP-B , SP-C ve SP-D )
~%10 nötr lipidler ( Kolesterol )
I-Lipitler
1-DPPC
Dipalmitoilfosfatidilkolin (DPPC), iki 16 karbonlu doymuş zincire ve kuaterner amin grubuna bağlı bir fosfat grubuna sahip bir fosfolipiddir . DPPC, pulmoner yüzey aktif madde karışımındaki en güçlü yüzey aktif madde molekülüdür. Ayrıca apolar kuyruk daha az büküldüğü için diğer fosfolipidlere göre daha yüksek bir sıkıştırma kapasitesine sahiptir. Bununla birlikte, pulmoner yüzey aktif madde karışımının diğer maddeleri olmadan, DPPC'nin adsorpsiyon kinetiği çok yavaştır. Faz, çünkü öncelikle olur geçiş sıcaklığı arasındaki jel için sıvı kristal saf DPPC daha yüksektir 41.5 ° C olduğu , insan vücut sıcaklığında , 37 ° C.
2-Diğer fosfolipidler
Fosfatidilkolin molekülleri, yüzey aktif madde içindeki lipidin ~%85'ini oluşturur ve doymuş açil zincirlerine sahiptir. Fosfatidilgliserol (PG), yüzey aktif maddedeki lipidlerin yaklaşık %11'ini oluşturur, arayüzde lipid tek tabakasını akışkanlaştıran doymamış yağ asidi zincirlerine sahiptir. Nötr lipidler ve kolesterol de mevcuttur. Bu lipidlerin bileşenleri kandan tip II alveolar hücrelere difüze olur ve burada toplanır ve lamellar cisimcikler adı verilen salgı organellerine salgılanmak üzere paketlenir .
II-Proteinler
Proteinler , yüzey aktif maddenin kalan %10'unu oluşturur. Bu %10'un yarısı plazma proteinleridir, ancak geri kalanı apolipoproteinler , sürfaktan proteinleri SP-A, SP-B, SP-C ve SP-D tarafından oluşturulur. Apolipoproteinler, tip II hücrelerde salgı yolu ile üretilir. Çok fazla post-translasyonel modifikasyona uğrarlar ve lamellar gövdelere dönüşürler. Bunlar, yaklaşık 1 µm çapında, eşmerkezli lipit ve protein halkalarıdır.
SP-A ve SP-D olan collectins . Makrofajlar tarafından fagositozu teşvik eden bakteri ve virüsleri kaplamalarına izin veren karbonhidrat tanıma alanlarına sahip oldukları için doğuştan gelen bağışıklık sağlarlar. SP-A'nın ayrıca sürfaktan üretimini kontrol etmek için negatif bir geri besleme mekanizmasına dahil olduğu düşünülmektedir.
SP-B ve SP-C , yüzey aktif maddenin yüzeye yayılma hızını artıran hidrofobik membran proteinleridir. Akciğerin uygun biyofiziksel işlevi için SP-B ve SP-C gereklidir. Sapozin ailesi SP-B'nin doğuştan yokluğuyla doğan insanlar ve hayvanlar , inatçı solunum yetmezliğinden muzdaripken, SP-C'den yoksun doğanlar ilerleyici interstisyel pnömoni geliştirme eğilimindedir.
SP proteinleri, DPPC'nin faz geçişinin kritik sıcaklığını 37 °C'den daha düşük bir değere düşürür , bu da adsorpsiyonunu ve arayüz yayılma hızını iyileştirir. Arayüzün sıkıştırılması, yüzey aktif madde moleküllerinin sıvı-jel veya hatta jel-katı faz değişimine neden olur. Hızlı adsorpsiyon hızı, akciğerlerin gaz değişim bölgesinin bütünlüğünü korumak için gereklidir.
Her bir SP proteini, akciğerin genişlemesi ve daralması sırasında DPPC açısından zengin bir arayüz tutmak için sinerjik olarak hareket eden farklı işlevlere sahiptir . Yüzey aktif madde karışımı bileşimindeki değişiklikler, faz değişiklikleri için basınç ve sıcaklık koşullarını ve fosfolipitlerin kristal şeklini de değiştirir. Bir tek tabaka oluşturmak için sadece sıvı faz yüzey üzerinde serbestçe yayılabilir. Bununla birlikte, bir akciğer bölgesi aniden genişlerse, yüzen kristallerin " buzdağları " gibi çatladığı gözlemlenmiştir.". Daha sonra SP proteinleri, yüzey aktif madde özellikleri DPPC'lerden daha kötü olan diğer fosfolipidler veya kolesterolden daha fazla DPPC'yi seçici olarak arayüze çeker. SP ayrıca, yüzey alanı azaldığında DPPC'nin sıkışmasını önlemek için DPPC'yi arayüze bağlar , bu da ara sıkıştırılabilirlik azaltır.